صنعت صابونسازی ، ریشه در بیش از 2000 سال گذشته دارد. در حفاریهای بمبئی یک کارخانه صابونسازی پیدا شده است. با اینحال ، در میان بسیاری از صنایع شیمیایی ، هیچکدام همانند صنایع صابونسازی چنین تغییرات بنیادی در مواد اولیه شیمیایی خود تجربه نکردهاند. معمولا پذیرفته شده است که مصرف سرانه صابون نشاندهنده سطح زندگی افراد هر کشوری است.
تاریخچه
صابون در واقع ، هیچگاه کشف نشده، بلکه بتدریج از مواد خام قلیایی و چربیها تحول یافته است. پلینی پدر ، ساخت صابونهای نرم وسخت را در قرن اول شرح داده است، ولی تا قرن سیزدهم هیچگاه صابون بمقدار کافی بطوری که بتوان به آن صنعت گفت، تولید نشد. تا اوایل دهه 1800 باور بر این بود که صابون مخلوطی مکانیکی از چربی و قلیاست.
سپس شورول ، شیمیدان فرانسوی ، نشان داد که تشکیل صابون در واقع یک واکنش شیمیایی است. دومنیه ، کارهای وی را در زمینه بازیابی گلسیرین از مخلوطهای صابونیشده کامل کرد. تا پیش از کشف مهم لوبلان در زمینه تولید ارزان قیمت کربنات سدیم از کلرید سدیم ، نیاز به قلیا از طریق خیساندن خاکستر چوبها یا تبخیر آبهایی مانند رودخانه نیل که بطور طبیعی قلیاییاند تامین میشد.
نحوه تولید صابون
فرآیند صابون سازى براساس ترکیب چربى با یک قلیا است. در روزگاران قدیم، صابون سازان از ریشه گیاهانى نظیر چوبک به عنوان قلیا استفاده مى کردند، اما در اواخر قرن هجدهم «نیکلاس لبلانک» چگونگى ساخت جزء فعال صابون یعنى هیدروکسیدسدیم را ارائه داد. در مورد چربى صابون که چه نوع چربى در ساخت آن به کار رود، نظریات مختلفى وجود دارد، از جمله چربیهاى اشباع شده، اشباع نشده، مرکب، ساده، حیوانى و گیاهی. صابونها اساساً از یک چربى آب کرده تشکیل مى شوند. فنیقى ها در ???? سال پیش، چربى گوسفند را با خاک چوب مى جوشاندند. اولین صابون جامد در قرن هشتم در خاورمیانه ساخته شد. امروزه این چربى آب کرده هنوز پایه اى براى ساخت صابون بوده و قیمت ناچیزى دارد.
اجزاى صابون
ما اساساً صابونى را ترجیح مى دهیم که پایه گیاهى داشته باشد. برخى شرکتهاى سازنده صابون از ?? درصد روغن نخل خرما و ?? درصد روغن نارگیل براى ساخت صابون استفاده مى کنند و برخى دیگر ترکیبى از روغن زیتون و دیگر روغن هاى گیاهى را به کار مى برند. براى تهیه صابونهاى گلیسرینه، نیازى به افزودن گلیسرین به صابون نیست، زیرا زمانى که چربى با قلیا ترکیب مى شود، این واکنش شیمیایى منجر به ایجاد ??درصد صابون و ? درصد گلیسیرن مى گردد که عموماً تمامى گلیسرین به جز ?/? درصد آن کنار گذاشته مى شود. در یک صابون گلیسرینه، گلیسرین ایجاد شده را باقى گذاشته و گاهى مقادیر بیشترى گلیسرین به صابون اضافه مى شود تا مقدار آن حدوداً به ?? درصد بالغ شود. پس از فرآیند صابون سازی، برخى صابون سازان یک چربى یا روغن اضافى که اغلب لانولین است، به صابون مى افزایند که سبب تولید صابون پرچرب مى شود. ژپس از اتمام مرحله اولیه صابون سازی، صابون به صورت پودر درآمده و با اسانس، رنگ،مواد نگهدارنده، آنتى اکسیدانها یا هر چیز دیگرى که صابون سازان براى تهیه صابون نهایى به آن اضافه مى کنند، مخلوط مى شود. این مخلوط سپس در آب خیسانده شده و سپس آب آن گرفته مى شود و پس از پیچاندن، آسیاب شده و در نهایت به لوله درازى از صابون تبدیل مى شود. درازى این خمیر بستگى به مواد اولیه صابون و طرز آسیاب شدن و خشک شدن آن دارد. در نهایت صابون به اشکال مختلف قطعه قطعه شده و در کاغذ مخصوص خود پیچیده مى شود.
تنها تفاوت صابونهاى طبیعى و صابونهاى تجاری، طرز بسته بندى و مواد اولیه گیاهى آن است.
برخى صابونها حاوى روغنهاى معطر مصنوعى و رنگهاى مصنوعى و مواد نگهدارنده هستند. برخى دیگر که صابونهاى معطر نامیده مى شوند، داراى اسانسهاى خوشبو مى باشند. یک صابون معطر خوب، باید داراى یک ماده اولیه گیاهى باشد. البته تنها برخى از این اطلاعات بر روى برچسبهاى صابونها دیده مى شود و اینکه آیا شرکت سازنده صابون چربیهاى خالص ضروری، چربیهاى استاندارد یا حتى چربیهاى گیاهى در ساخت صابون به کار برده اند، اطلاعاتى وجود ندارد.
صابون طبیعی
بهترین روش تهیه صابون، ترکیب چربیهاى گیاهى و قلیا در درجه حرارتى کاملاً کنترل شده و سپس افزودن چربى خالص ضرورى به میزان ? اونس به هر ?? تا ?? پوند پایه صابون است. هیچ گونه مواد نگهدارنده یا اسانس هاى مصنوعى نباید اضافه شود. نتیجه، یک صابون طبیعى و خالص و درمانگر خواهد بود. به علت وجود مقادیر زیادى چربى ضرورى در هر صابون، با هر بار شستشو حدود یک قطره چربى ضرورى خالص با پوست شما تماس مى یابد که این امر در درمان جوش و تحریکات پوستى ناشى از پوست بسیار خشک یا بسیار چرب مؤثر است. صابونهاى طبیعى در تسکین مشکلات پوستى نوجوانان مؤثر بوده و در درمان التهابات پوستى کمک کننده اند. این نوع صابونها مشکلات پوستى را به طور طبیعى درمان مى کنند.
کلمات کلیدی: